Gerçek Sayı Tipleri
Tabii bunlara gerçek diyorsak diğerleri sahte değil. Gerçekten kastimiz virgüllü ya da ondalıklı ya da kesirli demektir. Bu tip sayıların da tıpkı tamsayılarda olduğu gibi çeşitleri var. Bu çeşitliliğin temel sebebi gereksiz hafıza kullanmaya engel olmaktır. Gerçek sayı tipleri şunlardır:
Tip adi Sınırları Kapladığı alan
Real 2.9 x 10^-39..1.7 x 10^38 6 byte
Single 1.5 x 10^-45..3.4 x 10^38 4 byte
Double 5.0 x 10^-324..1.7 x 10^308 8 byte
Extended 3.4 x 10^-4932..1.1 x 10^4932 10 byte
Comp -2^63+1..2^63-1 8 byte
Burada Real'den başka tiplerin de olduğunu bilmeniz için hepsini gösterdim ama gerçekte sadece Real tipini kullanmanız yeterlidir. Html'de bir sayının üstünü göstermek olmadığından tablo biraz kötü gözüktü. Ben birisini yazı ile yazarsam siz diğerlerini anlarsınız. Real'in sınırları "2,9 çarpı 10 üzeri -39'dan 1,7 çarpı 10 üzeri 38'e kadardır". Real tipinin dışındaki tipleri kullanabilmeniz için programınızın en başına {$N+} yazmanız gerekebilir. Bunu bilmeniz gerekmiyor, real size yeter.
Örnek 1:Bu program girilen sayının karekökünü bulur. sqrt(); komutunu sonra anlatırız. Şimdilik bu komutun bir sayının karekökünü bulmaya yaradığını bilmeniz yeter.
Program Karekok;
Uses wincrt;
Var
sayi:integer;
karekoku:real;
Begin clrscr;
write('Bir tamsayi giriniz: ');readln(sayi);
karekoku:=sqrt(sayi);
write('Bu sayinin karekökü: ',karekoku:16:5);
readln;
end.
Burada kullanılan write komutunun özel bir sekli. Sayıyı düzgün yazdırmayı sağlıyor. Daha sonra ayrıntılı göreceğiz. Bunları kaldırıp direk olarak
write('bu sayinin karekökü:',karekoku);
şeklinde yazıp deneyin. Sayıyı bilimsel olarak sonuna E falan koyarak yazar.
Örnek 2:Bu program kullanıcıdan 3 dersinin notunu ister ve ortalamasını bulup ekrana yazar.
Program ortalama_bul;
Uses wincrt;
Var
not1, not2, not3: integer;
ort: real;
Begin Clrscr;
Write('Matematik Notunuz (0..100 arasi): ');readln(not1);
Write('Fizik Notunuz (0..100 arasi): ');readln(not2);
Write('Kimya Notunuz (0..100 arasi): ');readln(not3);
ort:=(not1 + not2 + not3)/3;
write('Ortalamaniz: ',ort:5:2);
Readln;
End.
Burada dikkat etmeniz gereken bir şey daha var. Ortalamayı hesaplarken yaptığımız isleme dikkat edin. Tıpkı matematik dersinde gördüğümüz gibi parantezlerin işlem önceliği var. Sayılarla yapabileceğiniz aritmetik işlemleri ilerde göreceğiz.
Buraya kadar yapılan ve bundan sonra yapılacak bütün örnekleri kendi elinizle Pascal editöründe yazmanızı tavsiye ederim. Yoksa öğrenemezsiniz. Ama eğer kodları direk olarak Pascal editörüne aktarmak istiyorsanız kodu işaretleyip sağ tıklayın ve kopyala yapın. Daha sonra Not defterini (notepad) açıp oraya yapıştırın kodları ve kaydedin. Ama kaydederken dosya isminin sonuna. pas yazın. Mesela deneme. Pas gibi. Kaydettikten sonra daha önce anlattığımız şekilde üstüne çift tıklayarak açabilirsiniz. Sonra istediğiniz gibi düzeltebilir veya çalıştırabilirsiniz.