bitkisel dokular

BİTKİSEL DOKULAR
A) Bölünür doku: Bitkilerde bölünür doku hücreleri,mitozla çoğalır. Bunlar bitkide yaprak,kök ve gövdededir. Kökenine göre 2’ye ayrılır. Bunlar birincil bölünür doku ve ikincil bölünür dokudur.
Birincil bölünür doku, bitkinin kök ve gövde ucunda bulunur. Bitkinin boyuna uzamasını sağlar. Bu bölgeye büyüme noktası denir.
İkincil bölünür doku: Bölünmez dokuların tekrar mitoz bölünme yeteneği kazanmasıyla oluşur. Böylece kambiyum ve mantar kambiyumu oluşur. Kambiyum kök ve gövdede bulunur. Bitkilerde yaşın hesaplanmasını sağlayan halkaları oluşturur.
B) Bölünmez doku: Kofulları çok sayıda ve büyük olup çekirdekleri küçüktür. Bazı hücrelerin Çeperlerinde odun, mantar vb. maddeler birleşerek kalınlaşmalar olur. Bazı hücreler ölü olabilir. 5 bölümde incelenir. Bunlar temel, koruyucu, destek, iletim ve salgı dokudur.
1)Temel doku (parankima): Gövdenin korteksinde, yaprağın mezofil tabakasında ve diğer dokuların etrafında bulunur. Hücreleri canlıdır. Görevine göre 4 bölümde incelenir:
a)Özümleme parankiması : Yaprakların mezofil tabakasında ve genç gövdede bulunur. Bol kloroplastlıdır. Fotosentez yapımında görev alır, Mezofil tabakası, palizat ve sünger parankiması olmak üzere 2 kısımdan oluşur.
b) İletim parankiması: Fotosentez yapan dokularla iletim demetleri arasında bulunur.Su ve besin taşır.Kloroplastı yoktur.
c) Depo parankiması: Bitkinin bölümlerinde bulunur. Su ve besin depolar.
d) Havalandırma parankiması: Su ve bataklık bitkilerinde bulunur. Bitkide kök ve gövdedeki parankima hücreleri arasında boşluk oluşturur. Böylece gaz alışverişini kolaylaştırır.
2) Koruyucu doku: Bitkide kök,gövde,yaprak ve meyvelerin üstünü örter. Hücreleri kalın ve klorofilsizdir. Bitkilerde 2 tip koruyucu vardır. Bunlar epidermis ve mantar dokudur.
a) Epidermis:
b) Mantar doku: Çok yıllık bitkilerin kök ve gövdelerinin üzerinde bulunur. Epidermisin parçalanmasıyla oluşur. Hücreleri ölüdür. Gaz alışverişini kovucuklar sağlar.
3) Destek doku: Bitkilere şekil ve destek verir. Çok yıllık odunsu bitkilerde iletim demetleri de desteklik işine yardımcı olur. Çok yıllık bitkilerde 2 destek doku bulunur. Bunlar pek doku (kollenkima) ve sert doku (sklerankima)dır.
a) Pek doku: Bitkinin gövde, yaprak ve yaprak sapında bulunur. Pek doku hücrelerden oluşur. Hücre çeperine kalınlaşmalar vardır. Bu kalınlaşmalar köşe kollenkiması ve levha kollenkiması olmak üzere 2 grupta incelenir.
b) Sert doku: Hücrelerinin sitoplazma ve çekirdekleri kaybolmuş,tüm çeperleri kalınlaşmış ve ölmüştür.
4) İletim doku: Damarsız bitkiler dışında karada yaşayan tüm bitkilerde bulunur. Odun ve soymuk demetlerinden oluşur. Su ve organik maddeleri taşır.2 bölümde incelenir:
a) Odun boruları: Bölünür doku hücreleri üst üste gelerek zamanla çekirdek ve sitoplazmalarını kaybeder. Hücre kenarlarında odun özü birikerek kalınlaşmalar oluşur.